INTEGRITEITSBELEID
Responsible Young Drivers Vlaanderen vzw is erkend als “Vereniging informatie & participatie” binnen het Jeugddecreet van 23 november 2023.
Als onderdeel van onze erkenning voeren wij een integriteitsbeleid en organiseren we een aanspreekpunt integriteit.
Responsible Young Drivers Vlaanderen vzw hecht veel waarde aan de bescherming van personen op basis van hun integriteit.
Je kan ons integriteitsbeleid lezen of deze pagina, of deze online folder downloaden.
Wat bedoelen we met integriteit?
Het Kinderrechtencommissariaat beschrijft de basis als “een individu zelf mag bepalen welke ingrepen het van buitenaf duldt en dat het niet gedwongen mag worden iets anders te doen dan wat het zelf beoogt”, en dat “integriteit gaat om het leren grenzen stellen en om het leren omgaan met grenzen, bepaald door anderen en door maatschappelijke waarden en normen.” Onder de bescherming van de integriteit wordt verstaan “de onaantastbaarheid van het lichaam van elk individu.” (Vanobbergen, 2013).
Waarom vindt Responsible Young Drivers Vlaanderen vzw het belangrijk om te werken rond integriteit? We doen dit niet gewoon omdat het moet, maar vooral omdat we het belangrijk vinden dat jeugdwerk een plek is waar jongeren kunnen experimenteren in een veilige context. Een plaats waar ze grenzen leren stellen en omgaan met de grenzen van anderen.
Wat is integriteitsbeleid?
Volgens het Jeugddecreet van 23 november 2023 is integriteitsbeleid een geheel van beleidsinstrumenten op organisatieniveau met de volgende doelstellingen:
- a) de bewaring en de bevordering van de individuele fysieke, psychische en seksuele integriteit van personen;
- b) de bevordering van de integriteit van de organisatie in haar geheel en het integer handelen van haar jeugdwerkers;
Het Aanspreekpunt Integriteit (API)
Het Aanspreekpunt Integriteit, kortweg API, is de persoon die je kan contacteren als er sprake is van een integriteitsschending. Dat is elke vorm van fysiek, psychisch en seksueel gedrag waarvan jij vindt dat het over jouw grens gaat of over de grens van iemand anders.
Momenteel is Lies Teck het Aanspreekpunt Integriteit bij Responsible Young Drivers Vlaanderen vzw.
Je kan onze API steeds bereiken via het algemene telefoonnummer 02 214 01 30, het contactformulier op onze website of het mailadres api @ responsibleyoungdrivers.be
De API gaat aan de slag met wat jij vertelt, elke melding wordt serieus genomen.
Eerste contact: de API is daarom het eerste contact bij meldingen. Zij of hij luistert naar jouw verhaal en probeert zo de situatie in te schatten
Coördinatie en doorverwijzing: nadien zal de API samen met de melder bekijken hoe de situatie het beste aangepakt kan worden en eventueel doorverwijzen naar andere organisaties. De API probeert de situatie beter te begrijpen en contacteert eventueel andere betrokkenen of instanties. Dat gebeurt altijd in overleg met de persoon die de melding doet
Opvolging: de API volgt de situatie met de melder op tot alles afgehandeld is. Samen bekijken ze hoe de nazorg het beste aangepakt kan worden.
Een API is geen hulpverlener. Die zal geen persoonlijk begeleidingstraject opstarten. Wel zal de API elke melding zo goed mogelijk opvolgen en waar nodig doorverwijzen naar professionele hulpverlening.
Een API is ook geen onderzoeker. Bij een melding kan de API praten met de betrokkenen om de situatie in te schatten, maar die niet op zoek gaan naar een schuldige of het achtergrondverhaal achterhalen.
Onze focus
Ons integriteitsbeleid richt zich op:
- de fysieke, psychische en seksuele integriteit van onze medewerkers, onze vrijwilligers, de deelnemers aan onze activiteiten en iedereen die met ons in contact komt.
- de integriteit en ethische werking van onze organisatie en haar medewerkers.
In dit integriteitsbeleid willen we heldere en transparante informatie geven hoe wij preventief te werk gaan grensoverschrijdend gedrag te voorkomen. Daarnaast ondernemen we stappen na het binnenkomen van een klacht.
Preventie, sensibilisering en vorming
Screening van nieuwe personeelsleden
De verantwoordelijke voor de aanwerving van een nieuwe collega controleert het uittreksel model 596.2 uit het strafregister. Hij doet dit volgens het “draaiboek opvragen en controle uittreksel strafregister model 596.2” dat werd opgemaakt door het Departement CJM van de Vlaamse overheid.
Model “Artikel 596.2 is het “minderjarigenmodel” en is het attest dat nodig is voor specifieke activiteiten met contacten met kinderen en jongeren, zoals opvoeding, psycho-medisch-sociale begeleiding, hulpverlening aan de jeugd, kinderbescherming, animatie of begeleiding van minderjarigen.
Screening van vrijwilligers
De vrijwilligers van Responsible Young Drivers worden zorgvuldig gescreend. Nieuwe vrijwilligers staan bij aanmelding meteen in contact met een vaste medewerker. Deze medewerker doet tijdens dit initiële contact een inschatting van de vrijwilliger en of de verwachtingen, mogelijkheden en vaardigheden aansluiten bij wat er verwacht wordt van een vrijwilliger bij Responsible Young Drivers. Tijdens deze screening wordt er uiteraard ook meteen een inschatting gemaakt op vlak van integriteit en of deze vrijwilliger bij de rest van het team past.
Sensibilisering over inbreuken op de integriteit en over integer handelen
Het is de taak van het bestuur en het personeel om op regelmatige basis integriteit te bespreken met alle stakeholders. Ons Aanspreekpunt Integriteit (API) legt glashelder uit wat grensoverschrijdend gedrag is en hoe we dit zoveel mogelijk kunnen voorkomen.
Vorming van onze medewerkers over integer handelen
De hoofdcoördinator en de API overlopen ons integriteitsbeleid met elke nieuwe collega tijdens het onthaal.
Jaarlijks organiseert ons Aanspreekpunt Integriteit een vorming voor zijn/haar collega’s jeugdwerkers over integriteit en ons integriteitsbeleid.
Specifieke situatie : Nieuwjaarsactie
Voor de Nieuwjaarsactie van Responsible Young Drivers is er een apart draaiboek.
In het vrijwilligerscontract van de Nieuwjaarsactie staat concreet vermeld wie de API is binnen de organisatie en waar de vrijwilligers dus terecht kunnen bij vragen omtrent grensoverschrijdend gedrag of integriteitsschendingen.
Vrijwilligers die deelnemen aan de Nieuwjaarsactie worden de avond voor de effectieve actie uitgebreid gebrieft over het verloop van de nacht. Hierin wordt ook mondeling aangehaald dat indien er situaties optreden waarin de vrijwilliger zich niet comfortabel voelt, deze dan ook meteen mag stoppen met de actie of met de huidige rit. Zo kunnen ‘klanten’ tijdens de Nieuwjaarsactie geweigerd worden door de vrijwilligers zelf.
Om zulke situaties te vermijden wordt er ook telefonisch bij de eerste oproep een inschatting gemaakt van de klanten. Heeft te persoon te veel gedronken waarbij men hoort aan de telefoon dat men agressief of ongepaste opmerkingen maakt, dan wordt deze ook meteen geweigerd om zo onze vrijwilligers niet in gevaar te brengen.
Reactie op en de curatie van inbreuken op de integriteit
Als er toch een integriteitsprobleem ontstaat, staan we klaar om snel en zorgvuldig te handelen. We hanteren een helder en gedetailleerd protocol voor situaties waarin integriteit in het gedrang komt. Dit omvat zes fasen, van het herkennen van signalen over de melding bij hulpverlening of politie tot het nemen van concrete verbeteracties. We volgen hierbij de regelgeving uit het MB van 9 februari 2024.
Bij het binnenkomen van een klacht doorloopt de API enkele basisstappen die werden opgesteld tijdens de vorming en die terug te vinden zijn in de syllabus van Pimento en Tumult.
Fase 0 – Vermoeden, onthulling of vaststelling
Medewerkers van Responsible Young Drivers Vlaanderen worden bij aanwerving op de hoogte gebracht wie de API is. Zo kunnen zij bij vermoeden, onthulling of vaststelling de API op de hoogte brengen. Deze meldingsbereidheid wordt verwacht van alle medewerkers en zorgt ervoor dat incidenten meteen kunnen worden aangepakt.
Vrijwilligers kunnen de contactgegevens van de API ten alle tijde terugvinden op de website van Responsible Young Drivers of door het te vragen aan een medewerker. Zij kunnen, net zoals de medewerkers, de API persoonlijk aanspreken of mailen via api@responsibleyoungdrivers.be.
Een vermoeden, onthulling of vaststelling kan dus gebeuren door een medewerker of vrijwilliger van Responsible Young Drivers. De API wordt hiervan op de hoogte gebracht door de betrokken persoon.
Fase 1 – In kaart brengen van de situatie
De API van RYD brengt de situatie van de melding in kaart door een eerste inschatting te maken van de ernst van de situatie tijdens het gesprek met de melder. Hij/zij toont hierbij empathie en geeft uitleg over de rol van de API.
De API gaat niet zelf op onderzoek maar brengt alle mogelijke beschikbare info samen om na te gaan welke de volgende stappen kunnen/ moeten genomen worden.
De melder krijgt ook duidelijk mee dat de API geen beroepsgeheim heeft. Er is wel discretieplicht.
Wanneer de situatie een acuut gevaar met zich meebrengt, dan verwijst de API onmiddellijk door naar de hulpverlening of naar de politie.
Fase 2 – Inschatten van de ernst & advies
De API gaat intern overleggen met collega’s hoe ernstig de feiten zijn en maakt dan pas een beslissing over het advies en de volgende stappen die moeten worden ondernomen.
Indien er niet meteen een duidelijk vervolg kan worden beslist, gaat de API te rade bij externen. Zo kan hij/zij beroep doen op het CAW (Centrum Algemeen Welzijnswerk), Child Focus of De Ambrassade.
De API registreert de melding en het advies geanonimiseerd in het rapportageformulier.
Dit zorgt ervoor dat de API kan leren uit elke melding die gebeurt, alsook een hulpmiddel voor de volgende API van de organisatie. In de rapportage werken we niet met privacygegevens, maar spreken we over anonieme meldingen. Zo bewaren we de privacy van de melder en de eventuele betrokkenen.
Fase 3 – (Meehelpen) Uitvoeren van het advies
De API van Responsible Young Drivers Vlaanderen is niet betrokken bij het uitvoeren van het advies. Nadat de melder het advies heeft gekregen en de betrokken instanties zijn ingelicht geeft de API de zaak uit handen.
De Afgevaardigd bestuurder en/of het Bestuur van Responsible Young Drivers Vlaanderen vzw beslist verder, indien de klacht over een coördinator of vrijwilliger gaat, of de beschuldigde bij de organisatie kan blijven of niet.
Fase 4 – Nazorg en evaluatie
Afhankelijk van de situatie en de ernst van de feiten, kan de API na enige tijd de betrokkenen contacteren om na te gaan of alles correct is verlopen en correct werd afgehandeld.
Fase 5 – Verbeteracties in het beleid
De API gaat na de volledige procedure na of de volledige melding correct werd behandeld. Dit wordt, net zoals bij de rapportering, anoniem genoteerd wat de feiten juist inhielden en welk advies er werd gegeven. Hierbij worden positieve en negatieve punten opgenomen zodat men in de toekomst nog beter werk kan leveren.
Zo heeft de opvolger van de API (indien de huidige stopt) genoeg voorbeelden hoe de API dergelijke problemen moet oplossen/behandelen.
Verwerking van beeldmateriaal en privacy
We respecteren de privacy van jongeren en delen beeldmateriaal zoals foto’s en video’s op een integere manier.
Beeldmateriaal (foto’s en video’s) of persoonsgegevens van jongeren worden slechts gedeeld indien zij en/of hun wettelijke vertegenwoordiger(s) hier geïnformeerde toestemming voor hebben gegeven.
De verwerking van persoonsgegevens van jongeren (zowel deelnemers aan vormingen of alcoholtestacties als vrijwilligers) verloopt volgens de bepalingen van de Algemene Verordening Gegevensbescherming en de hieruit voortvloeiende Belgische Wet Verwerking Persoonsgegevens.
Gegevens over jongeren worden in beginsel geanonimiseerd, tenzij zij geïnformeerde toestemming hebben gegeven om dit niet te doen.